22 Temmuz 2023 Cumartesi

Çizgi Pijamalı Çocuk Ve Auschwitz Toplama Kampı


 Krakowdan henüz döndüm. Polonya Krakow’a gitmeden evvel gezilecek görülecek yerleri araştırmıştık. Toplama kampları da görülmesi gereken yerlerden biriydi. Okuduğum yazılardan birinde Schindler’in Listesini ve çizgi pijamalı çocuk gitmeden izlenmeli demişti. Schindler’in Listesini izlemiştim. Ama artık yahudi soykırımı temalı bir şey izlemediğimden çizgi pijamalı çocuğu izlememiştim. Ankara’ya yht ile giderken filmi izledim. O kadar üzüldüm o kadar kendimi kötü hissettim ki.. film izlerken (ya da kitap okurken) zaten empati yaparız. Ama bu filmde empatinin zirvesini yaşıyoruz. Bir değil iki çocuğa, ikinci çocuğa tamamen farklı duygularla, ama aslında birinci çocuğun da aynı konumda olduğu gerçeğiyle yüzleşe yüzleşe, bizi tokatlıya tokatlıya bunu gösterdiği için empatinin zirvesini yaşıyor ve kahroluyoruz. 

Sonra burada günümüz insanının, modernitenin iki yüzlülüğü zihnimde dalgalanıyor. 

Şimdi ben toplama kampında tüylerim diken diken gezeceğim. Vah diyeceğim milyonlarca masum!.. Sonra da ülkemde göçmen/mülteci istemeyeceğim. Bana ne ülkesinde ölsünler, diyeceğim öyle mi?

Kıyıya bir çocuk cesedi vuracak ve ‘onlar da o kadar doğurmasalardı’ diyeceğim. 

Soykırımı anlatan filmleri izleyip ağlayacağım “vay!” diyeceğim “20. Yüzyılın ortasında bu nasıl olur?!” ama aynı yüzyılın sonlarında 1995’te gerçekleşen Srebrenitsa katliamını bilmeyeceğim. Veya Hocalı katliamı için “ya o kadar kişi öldürülmedi ki” diyeceğim. 

Ses etmeyeceğim Filistinde olanlara. 

Kamboçya’da yaşananlardan zaten bihaberim. Çin’in de müslümanlara yaptığı eziyetleri duyacak gibi olduğumda kulaklarımı kapatacağım. 

Böylesi bir iki yüzlülüğü kabul etmediğimden izlemiyordum artık katliam filmlerini.

Kendimi tam yahudi katliamına kapatmıştım (ki sadece yahudiler değil çingeneler, engelliler, hatta aralarında Türklerin de olduğu söylenen başka ırklar da varmış). 

İşte insan görmeyince, okumayınca, izlemeyince, gözlerini kapatınca.. hissizleşiyor. Gel gör ki ben bir şeye işte ancak bu kadar kayıtsız kalabiliyorum: Toplama kampının tam ortasında, benimle hiç alakalı olmayan bir konuda utanç, üzüntü hatta usanç hissettim. 

Şunu yapmayın; kimsenin hayatı ötekinden daha değersiz değil. Kimsenin çektiği acı ötekinden hafif değil. 60-70 yıllık mevzuyu devamlı anıp, bugün bir şeyler yapılabilecek konu hakkında üç maymunu oynamayın. 


Vesselam. 

14 Temmuz 2023 Cuma

Zürih’te Ulaşım

 


Gördüğüm kadarıyla Zürih’te ulaşım on numara beş yıldız. Otobüsler trenler inanılmaz dakik, programa sağdık. Mesela ben Almanya’dan da bunu beklerdim ama deutcshe ban’ın öyle olmadığını ansızın sefer iptali yaptığını falan bizzat yaşadık, gene mağdur etmediler bizi tabii ama benim beklediğim Almanya ulaşımı tam olarak İsviçre’deki gibi olmalıydı. Neyse konumuz o değil. Zürih’te ulaşım konumuz.

Gitmeden önce tereddüt ettiğim şeydi ulaşım ne olacak? Araştırma yaparken ulaşımın çooook pahalı olduğu söyleniyordu. Kiralık araba öneriliyordu ama kiralık arabalar da gerek kirası, benzini, otopark ücreti… neyse gene de biz kiralamayı çok istedik ama çok sona bıraktığımızdan kiralama yapamadık.

Bir bilet var hava alanından otele giderken aldık 24 saat geçerli Zürih’te diyor istediğin gibi istediğin şeye istediğin kadar bin.. Oo dedik harika, ertesi sabah bu biletle gideriz gara diğer şehir için bilet alırız döndüğümüzde gene bundan alırız. 

Ama bi istasyonda bilet kontrolü yaparlarken bileti gösterdim bu geçerli değil diyor. Eyvah dedim ya. Trene kaçak binmenin cezası 100 CHF. Meğerse Zürih bölge bölgeymiş, bölge biletlerin üstünde yazıyor. Mesela top of Zürich diye anılan bir yer var uetliberg (mutlaka gidin bu arada) e burası Zürih’te ama o aldığını biletle gidemiyorsunuz neden çünkü bölge farklı evet bildiniz. Lafı uzatmıyım aklımdayken yazmak istedim. Gezeceğiniz bölgeleri dahil ediyorsunuz bilet alırken. Otomatlardan alırken mutlaka görevlilere danışın. Bir bilet var saat 09.00 - 17.00 arası kullanabiliyorsun 40 CHF onda işte bütün bölgeler geçerli. Şehirler arası geçerli. Ama süre çok kısıtlı, uyanıklar!

Half card var, ilk onu alıp sonraki bütün biletlerinizi yarı fiyata alabiliyorsunuz. Bunu hesabını önceden yapmak iyi olur karlı olup olmadığını görmek için. Çok kalmayacağımız için almadık ama öncesinde bi hesap kitap yapabilirdim. Ama İsviçre’de yaşayan bilgi almayı düşündüğüm kimse bana bunları söylemedi ben de ısrarla sormayı beceremem zaten teşekkür edip tavsiyelere elimden geldiğince uydum. Birde sanırım 240 chf ye bir aylık kullanabileceğiniz bir bilet var. Ben bunu gitmeden araştırmıştım o zaman bölgeleri bilmiyordum belki de istisnaları vardır. Ama açıkçası şehirler arası bilebiliyorsanız. Her bölge dahilse, köylere falan giden trenlere bu biletle biniliyorsa, açık konuşayım gitmeden önce fiyatı bana fazla gelen bu bilet çok iyi. Ama dediğim yerlerde geçerliyse. Bazı müzelerde bu kartla ücretsiz oluyor. Mesela ben bir daha gidecek olsam önce half card alırım 120chf sonra swiss card alırım onu alınca yarı fiyatı ödeyeceğim ve half cardsız swiss card fiyatına denk gelecek. Sonra gene bir şey almam gerekirse en azından yarı fiyatı ödeyeceğim. Ve 3 veya daha fazla kişiyseniz kesinlikle araba kiralama! 

Keşke daha önce bilseydim dediğim şeyleri yazdım. Birilerinin işine yarayacağını biliyorum.

4 Temmuz 2023 Salı

Elma Suyu

 


Artık pek hazır meyve suyu tüketmesem de, elma suyunu çok severim. 

Meyve suyu tercihimle çevremdeki insanları önce Şaşırtırmış sonra onları da alıştırmışlığım çoktur 😎 

Almanya’ya her gittiğimde babam -şayet beni almaya babam geldiyse- beni elma suyu ile karşılardı. 

Hatta son seferde annemle beraber gelmişlerdi. Son dakika mı akıllarına gelmiş nedir büyük litrelik meyve suyu ve bardak getirmişlerdi 🤭

Şimdi istisnasız her yolcuğumda biri beni elma suyuyla karşılasın istiyorum. Oysa ben artık paketli meyve suyu bile içmiyorum. Zaten kimse de almaya gelmiyor metroyla dönüyorum :)