19 Temmuz 2010 Pazartesi

Yavuz

Asrın güneşiydi; güneşin de ikindi vakti gibiydi.
Gölgesi çok uzun; ancak, zamanı kısaydı.

Sekiz yıllık saltanat hayatı boyunca 2.350.00 kilometre kare olarak devraldığı toprakları 6.557.000 kilometre kareye çıkaran yalnız bir Sultan olan Selim Han'ın hikayesi.

Taht için babasıyla savaşan, kardeşlerini hatta yeğenlerini katleden bir hükümdar.
Ama ne yapsın adam? Kardeşlerine gerekli uyarıları yaptı ama onlar anlamadı onu. İnsanların inatla anlamadığı Osmanlıda kardeş katli, benim son derece ılımlı karşıladığım bir olay:)
2 tane ağabeyim var benim bildiğiniz üzere.. Tasvip ediyorum yani helal be Yavuz!:)

Olanca sadeliğinde anlatılıyor.

Bu kadar görkemli bir tarih bu sade neden anlatılıyor?

Yavuz çok sade bir hükümdar olduğu için mi?
Son derece hatta en sade ve en mütevazı padişah olması yaptığı işlerinde sadelikle örtülmesini gerektirmez herhalde!

Yoksa kaynaklara bağlı kalmak mı amaç? Kurgu minimum derece tutmak mı?

Bu ikincisi daha akla yatkın geliyor bana..

Sonuç olarak, keşke tarih dersi aldığım zamanlar okusaydım bu kitapları o zaman hocalardan da daha iyi istifade ederdim. Gençlerin yerinde olsam daha çok okurdum!

Okul yıllarından ziyade insan yaşı ilerledikçe daha çok merak eder oluyor..
Handancım bir dahaki gelişinde bu yönde çok sorularımla karşılaşabilirsin ;)

Güzel kitaptı...
"Ben bu dünyadan göçerken, oğluma nihayet huzur bulmuş bir ülke bırakacağım.
Dahası, için rahat etsin diye söylüyorum,
vicdanımın karanlık yüklerini tüm gücümle omuzlamış taşırken ben,
cellatların elinde işkenceyle can verenlere dahi özendiğim oluyor.
Çünkü ten bir yere kadar dayanır acıya, ama ruh, sahip olduğu o müthiş güçle yıllarca yaşar,
yavaş yavaş ölür."

35 yorum:

  1. ufff!son yazdığın cümleleri bitirdi beni..alınıp okunacak..harika..ama abilerin konusunda koptum :)

    YanıtlaSil
  2. merak ettim kitabı okumalı

    YanıtlaSil
  3. bende küpelerine hayranım valla:)

    YanıtlaSil
  4. Tatlım senin hızına yatişmek mümkün değil :) Bu ne hız yahu maşallah :) Bana bunlarla gel işte bak şimdi canım çekti okumayı ;) Şu elimdeki ne zaman biter ki :(

    YanıtlaSil
  5. Canım, tarihi böyle akıcı anlatan yazarlara bayılıyorum.Bizim tarihimiz özellikle Osmanlıyı anlamak Padişahları takip etmek çok zordur.Ama böyle anlatımlarla akılda kalıcı oluyor ve sıkılmıyorsun.Tavsiyen için teşekkür ederim.sevgiler.

    YanıtlaSil
  6. Hmmm.. Kitapyurdu listeme ekledim zaten. Bi de Fatih vardı sanırım. Ama bugün sadece üç kitap siparişi verdim. Süpper oldukalrını düşnüyorum :)

    YanıtlaSil
  7. Merhaba arkadaşım! Süper bir Blog olmuş, başarılarının devamını dilerim, bana da beklerim. www.anindayorum.com

    YanıtlaSil
  8. Anlatımına teşekkürler Seyhan'm, ben bu kitabı aradım bulamadım :/ Yeniden meraklandım, olmadı kitap yurdundan alırım.

    Sevgiler canım :*

    YanıtlaSil
  9. Seyhan'cim kitap yorumlarina göz attim bu sabah! çok güzel yorumlamissin kitaplari. Valla TR'ye gidince D&R'dan çikamicam galiba, esim yandi:) bak bu kitapida çok merak ettim simdi, tarihimizi bilmek ögrenmek lazim. Bunu da ekliyorum kabarik listeme:)

    YanıtlaSil
  10. Seyhan bazen düşünüyorum ve ççok üzülüyorum..Biz Anadoluya 1000 yıl önce geldik.Bin yıl dile kolay.Ne savaşlar yapmışlar ne kaleler fethetmişler ne seferlere çıkmışlar,ne insanlar can vermiş devleti milleti için,kaç zalim devlete korku salmış osmanlı,kaç zulüm gören millete koşmuş dil din ırk ayrımı yapmaksızın.Dünya devleti yapmışlar Osmanlıyı.Ama bugün bize unutturulmaya çalışılmış bu tarihimiz.Kötülenmiş.Geri denilmiş.Cumhuriyet tabiki bu zamanın en doğru yönetim şekli,ama biz cumhuriyetten önce de vardık.85yıllık bir devlet değiliz ki.Bakıyosun öyle davranışlar içine giriyorlar ki yönetici ve düşünüp yazanlar,sanki ilk kez 90 yıl önce devlet kurmuşuz da daha devlet yönetmeyi tam anlamıyla bilemeyen genç,acemi,cocuk bir devlet olarak görüyolar.Yani benim üzüldüğüm nokta bu.Osmanlının ağırbaşlılığı üstümüze sinmediği için yozlaşmayı da meşru görür olduk gibi.Osmanlı zamanında olduğu gibi yaşayalım da demiyorum öyle düşünmüyorum ama köklü bir millet olduğumuzu bu dünyada devlet yönetmeyi en iyi bilenin bizler olduğunun farkına varalım istiyorum.Atatürk bence tüm diğer büyük osmanlı padişahları gibi bir padişahtı.Dönüşümün öncüsü oldu,çağın gerekleri doğrultusunda yenilikler yaptı,halkı güzel örgütledi ve bu vatanı 1000 yıl içinde onlarca kurtarmış kez kurtarmış millet ile tekrar kurtardı.Ama üzücü olan ve beni üzen kısım yine şu Atatürk bizi kurtardı,Fatih,Yavuz,Kanuni ise bizi bin yıl uyuttu geri bıraktı kul köle etti kendilerine gibi gösterilmesi.Bence Atatürk Allah'ın bu milletin başını eğmemesi için gönderdiği bir Fatih bir Yavuz bir Kanunidir.Tarihimizden utanmayalım.

    YanıtlaSil
  11. Kardeş katline tepki modern bir tepki değil. Kardeşlerini katleden padişaha tepki daha o gün, o dönemde halktan geliyor. Bizim kültürümüzde, boynuzsuz koyunun boynuzlu koyundan hakkını elbet alacağına inanılır, bu dünyada olmazsa öbür dünyada, ama kardeşlerinin canına kıyan padişahların daha bu dünyada huzur bulamayacağına, başlarına bin türlü bela geleceğine inanıyor bizim halkımız. III. Mehmet tahta geçtiğinde tam 19 kardeşini öldürtüyor, içlerinde kundakta bebeler bile var. III. Mehmet'e duyulan tepkiyi genelde Osmanlı padişahlarına toz kondurtmayan dönemin tarih kitaplarında bile açıkça görebiliyoruz.

    Sadece kardeşler değil, Osmanlı padişahları arasında iktidar hırsıyla oğullarını öldürtenler bile var. Mesela Kanuni Sultan Süleyman, çok sevdiği oğlu Şehzade Mustafa'yı, diğer oğlu Selim'in annesi Hürrem Sultan'ın da etkisiyle öldürtüyor. Bugün Kanuni'yi en büyük Osmanlı padişahlarından biri olarak biliyoruz, ama o dönemde maktul şehzade Mustafa'nın katledilmesi öyle büyük bir infial uyandırıyor ki, Mustafa'nın ardından şairler yüzlerce ağıt ve mersiye kaleme alıyorlar.

    YanıtlaSil
  12. Nihal, biliyor musun onu çok sevdiği bir arkadaşını hançerlerken söylüyor..

    Mine, gerçekten okunmalı ;)

    Gençbiranne, sade kıyafetinden, gösterişsiz kavuğundan bahsedilmişte o küpe neden takılmış ona yer verilmemiş. bence bu eksikti kitapta :)

    Yeşim, sahi hoşlanıyorsunuz değil mi kitap postları arka arkaya gelmesin diye uğraşıyorum çoğu zmn :) sen o kitabı yarım bırak bence :):)

    Nehircce, kesinlikle! tarihi ders kitaplarından anlamaya çalışında bu kadar sevemiyorsun böyle kitaplar sevdiriyor araştırmaya teşvik ediyor.

    Kirazzade, neler aldın bakalım ;) bende fatihi ekledim sepete en sevdiğim padişah olaraktan :)

    YanıtlaSil
  13. Tabi ki hoşlanıyorum tatlım :) sayende ben de okuyacaklarımı listeliyorum. Fakat bu hızda okumaya devam edersen yetişemeyeceğim ;) Yarım bırakmayı ben de düşündüm ama kıyamadım da bakalım çok daralırsam bırakırım :)

    YanıtlaSil
  14. Lütfi Mutluer, teşekkürler :)

    Zeynep A., :) D&R diyenlere kitapyurdu diyorum ben :) madem çok kitap alıyoruz bütçemizi düşünmeliyiz ama değil mi:) eşine bnm önerilerim olduğunu söylemezsen sevinirim :)

    Derkenar, herkese kitap yurdu diyorum ama bu D&R dan. neden bulamadın acaba.. bulmalısın bence seversin ;)

    Fd, insanlar osmanlıyı sevmenin cumhuriyeti sevmemek olduğunu düşündükleri için tedbirli davranıyorlar - tedbiri de karalayarak yapıyorlar- oysa sadece büyük bir yanılgı içindeler.
    bugün ingiltere açık bir spkınlık içinde olan ingiltere tarihini öyle bir anlatıyor ki ona bile alışıp vay be diyorsun.
    buna karşın biz, kendimizi barbar gibi lanse ediyoruz.
    bunu aşmalıyız işte.

    Coşkun Hürsel, III. Mehmet'i bilemem ama yavuz ya öldürecekti ya ölecekti, işler o noktaya gelmişti ve tahtda onun yerinde başka bir kardeşi olsa onun yapacaklarını yapamayacaklarından emindi. velhasıl onun gibi bir padişah gelmediğinden haklıydıda!

    o zmn ya da bu zmn olması pek bir şey değiştirmez kardeş katli elbette tüyleri ürperten birşeydir, halkın tepkisiz olması tuhaf olurdu zaten.

    YanıtlaSil
  15. Yeşim, sonunda iskender paladan nefret edersin diye korkuyorum en azından daha soğuk günlere bıraksan :)

    YanıtlaSil
  16. canim kitapyurdu online alisveris yanilmiyorsam, yurtdisina özellikle isviçre'ye satis yapacaklarini hic düsünmüyorum. yine de hemen bir arastirma yapayim ben. yoksa her zaman online alisveristen yanayimdir:)

    YanıtlaSil
  17. Zeynep A., eğer yurt dışına gönderiyorlarsa ne ala, ufan ufak alırsın hem göze batmaz ama eğer yurt dışına göndermiyorlarsa buraya geldiğin zmn sepetine eklediklerini buradaki adresine göndertebilirsin ;)
    online alışveirşle pek aram yok benim ama kitaplarda baya kar ettim :)

    YanıtlaSil
  18. Seyhan, padişah torunlarından Kenize Murad hanımefendinin Saraydan Sürgüne isimli kitabını aldım. Annesinin sürgünde çektiklerini falan anlatıyor. Epey kalınca bir kitap.
    Bir Çerkez Prensesinin Harem Hatıraları ve bir de Recaizade Mahmut Ekremin Araba Sevdasını aldım.

    YanıtlaSil
  19. Syhnm çok doğru diyorsun keşke böyle kitapları zamanında okuma imkanımız olsaydı.

    YanıtlaSil
  20. Bu arada, şu kardeş katli meselesiyle ilgili oalrak benim de kafam çok karışık. Sonuçta devlet bölünmesin diye öldürülmüşler. Şuan bizim PKK lılarla yaptığımız mücadele gibi birşey yaşanmasın diye yani. Ama bir yandan da düşünüyorum, belki de isyan çıakrmayacaklardı. Ama ne kadar iyi olurlarsa olsunlar, etraflarında onları kışkırtan iç ve dış mihraklar mutlaka olacaktı. Bilemiyorum.. Öteki tarafta göreceğiz işte..

    YanıtlaSil
  21. merhaba seyhancığım ;ayaklı bir tarih ansiklopedisiyle evliyim ayol
    sorarım ona anlatır yavuzu muradı felan

    YanıtlaSil
  22. hemen okuynacaklar listesine eklendi ccnım teşekkürler, yazın çok etkileyici olmuş :)

    YanıtlaSil
  23. Yıldız, bir arkadaşıma öyle dedim de arkadaşım bu kitap yeni çııktı dedi :) ama ben seni anladım :):)

    Kirazzade, kitap yorumlarını iple çekiyorum çok hoş kitaplara benziyorlar hele ilki!

    diğer padişahları gerçekten bilemiyorum ama yavuzda durum aynen öyle.

    Neval, şanslısınnn ;)

    Nilay, teşekkür ederim ;) umarım begenirsin ;)

    YanıtlaSil
  24. tarih derslerini hiç sevmezdim...
    oysa böyle keyifli anlatabilirlerdi...
    eminim daha iyi anlar,sever ve öğrenirdik:))

    YanıtlaSil
  25. A! bizim bir tarihçi vardı! muhteşemdi! olmasa şimdi merak eder miydim bilmyorum!
    hatta kitap yazmalı diye düşünüyorum.. bak aklıma geldi :)

    YanıtlaSil
  26. Kitabı öyle hoş ve çekici yorumlamışsınki okumamak elde değil, sevgiler::))

    YanıtlaSil
  27. canım haklısın insan yaşlandıkça daha önem veriyor tarihe
    ben ortaokul sıralarında öğretilen tarihten o kadar sıkılmışım ki
    daha sonraki yıllarda hiç ilgimi çekmedi tarih
    ama şimdi çok seviyorum okumayı keşke eğitim sistemimiz tarihi böyle yalın verebilseydi de tarih seven bir insan olarak yetişseydim

    senin bakış açını çok seviyorum
    güzel sözlerin için çokkk teşekkürler

    öptüm seni

    YanıtlaSil
  28. kitap alındı birazdan okunmaya başlanıcak..bi gün tarihe ilgi duyabileceim hiç aklıma gelmezdi tenkü :)

    YanıtlaSil
  29. Seyhan, Yavuz'un nasıl bir mücadeleyle tahta çıktığını, Topkapı Sarayı arşivindeki belgeleri okumuş ve incelemiş biri olarak yakından biliyorum!

    Kardeşleriyle giriştiği mücadele sonuç olarak bir güç ve iktidar mücadelesidir, siyasi bir mücadeledir. O gün bu mücadelede kaybeden hayatını da kaybediyor, öldürülüyordu. Bu gün siyaset mücadelesini kaybeden hayatını kaybetmiyor belki, ama siyaseten ölüyor (bakınız Deniz Baykal, Erkan Mumcu, Mehmet Ağar, Tansu Çiller, Mesut Yılmaz...)

    Babasıyla giriştiği mücadele de bir iktidar mücadelesiydi, ama tahttan indikten sonra zaten yaşı epeyce ilerlemiş babası ona bir tehdit oluşturmazdı. Bizim tarihlerimiz II. Bayezid'in tahttan indirildikten sonra eceliyle öldüğünü ima ederler, ama büyük ihtimalle Yavuz onu da öldürttü.

    Son olarak, kazandığı zaferler ve başarılarından ötürü biz bugün "Yavuz" ismini bir kahraman adı olarak kullanıyor ve anlıyoruz ama aslında ona bu ismi, isyanlarını bastırırken gösterdiği şiddet ve merhametsizlikten ötürü kızılbaş Türkmenler vermişti. Meşhur Rus çarı Korkunç İvan'ın korkunç olması gibi yani. Anadolu Türkçesinde bugün bu anlamdan geriye sadece "yavuz hırsız" deyimi kaldı.

    Bir de hazır Yavuz'u konu alan bir romandan söz açılmışken, Reha Çamuroğlu'nun Şah İsmail'i anlattığı "İsmail" romanına değineyim. Çamuroğlu, muhtemelen bu romanın yazarından çok daha fazla tarih bilgisine sahip olmasına rağmen onun romanında da İsmail, 16. yüzyılda Batı Türk dünyasında onbinlerce Türkmen'i etkilemiş efsanevi bir şeyh, Türkçenin en büyük şairlerinden biri, bir tarihi karakter olarak değil, çok daha yüzeysel ve modern bir kurgu olarak kalıyor.

    YanıtlaSil
  30. Seyhan, Yavuz'un tahta çıkmak için babası ve kardeşleriyle yaptığı mücadeleleri, daha şehzdelik döneminde Anadolu'daki kızılbaş Türkmenler arasına gönderdiği casuslarla yazışmalarını, Topkapı Sarayı arşivindeki belgelerden okumuş biri olarak yakından biliyorum!

    Sonuçta bu bir güç ve iktidar mücadelesidir, siyasi bir mücadeledir, bunu kabul ediyorum. O gün siyasi mücadeleyi kaybedenler kellelerini de kaybediyorlardı. Bugün siyasi mücadeleyi kaybedenler ölmüyor veya öldürülmüyorlar belki ama siyaseten ölüyorlar (bakınız Deniz Baykal, Erkan Mumcu, Mehmet Ağar, Tansu Çiller ve diğerleri)

    Yalnız, tahttan indirdikten sonra babası Bayezid'in yaşamasına izin verebilirdi bence. Zaten yaşı epey ilerlemişti ve kendisine siyasi bir risk oluşturmuyordu. Bizim tarihlerimiz bu konuyu es geçerler ve sanki Bayezid tahttan indirildikten sonra eceliyle ölmüş gibi yaparlar, ama büyük ihtimalle Yavuz'un emriyle öldürüldü.

    YanıtlaSil
  31. ya bu kitabı alırım da, eşime kaptırmadan nasıl okurum diye düşündüm bir an :)

    YanıtlaSil
  32. İnci Çiçeği, aman efendim teşekkürler ;)

    Mavianne, öğretmenliğin en büyük özelliği işini sevmek ve sevdirmek olmalı değil mi ;)

    Nihal, ay gerçektenn mi? umarım begenirsin ;) okuduktan sornada yorum bırak olur mu olumlu olumsuz , açığım ;)

    Coşkun Hürsel, iyide okudpum ktaptan farklı bir şey yazmamışsınız sizde. aynen ktiapta da yavuzun babasını dahi öldürttüğü iddiaları yer alıyor ama yavuz sende mi baan inanmıyorsun diye ver yansın ediyor mesela. inanıp inanmamak okuyucuya bırakılmış ki kaynaklara göre hareket ediliyorsa en iyisi bu şekilde yansıtmaktır.

    yine kitapta yavuzla benzer özellikler taşıyan şah ismailin iki düşman değilde iki dost olsalardı nasıl olurdu diye bir düşünceye mevcut ki bu da önerdiğini kitabı alıp okuma isteği uyandırıyor. kitabı not aldım ilk fırsatta okuyacaklarım arasında.

    ama tabii keşke sizin gibi kaynaklara erişebilme, faydalanma imkanım olabilseydi.

    Seddosh, kaptırırsan bitirince okursun ama illa ki okursun. ya da direkt ona aldır :)

    YanıtlaSil
  33. Bu resim Şah İsmail'e aitmiş. Kulağındaki küpe ise Kalenderi dervişlerinin güneşi temsil eden küpesi imiş. Az önce Murat Bardakçı ve İlber Ortaylı anlattılar. Onların yalancısıyım. Okuldayken Tarih'i hiç sevmezdim. Zaten çoğuda yalan yanlışmış baksanıza.

    YanıtlaSil
  34. son söz cok etkileyici...okumaliyim herhalde bu kitabi.

    YanıtlaSil
  35. Abinlere istinaden kardeş katli vacipdir diye fetva veriyosun yane, ha ha!

    YanıtlaSil

söz sizin...